Kanser hastalarında yapılan global bazlı bir çalışmada yüksek yağ yüzdesinin hastalığı tetikleyici faktörleri beslediğine dikkat çekilmiştir. Çalışmada vurgulanan kalın bağırsak, safra kesesi, menopoz sonrası gelişen göğüs, özofagus ve pankreas kanserleridir.
Yağlanma karın ve deri altı olarak 2 sınıfa ayrılır:
Derin Yağlanma
Karın içi yağlanma daha derin ve yaşamsal organların etrafında gerçekleşir. İç organların yağlanmasına da etki eden bu tür yağlanma obeziteye bağlı kronik hastalıklar ve kanser gelişme riskini arttırır. Organlar olağan görevlerini yerine getirmekte zorlanır ya da normal kapasitesinde çalışamaz.
Cilt Altı Yağlanma
Deri altı yağlanmanın göbek çevresinde olan çeşidi inflamatuvar sitokinler, insülin, leptin, östrojen gibi hormonların salınımında artışa neden olur. Bu maddelerin vücutta artması kanser riskini yükseltir. Peki riskli durumda olduğunuzu nasıl anlarsınız? Bunun için en sık kullanılan ölçümler BKİ (beden kitle indeksi) ve göbek çevresi ölçümüdür.
Beden Kitle İndeksi Nedir?
Obeziteyi tanımlamakta kullanılan en yaygın ölçümdür, saptaması basit ve hızlıdır. Asıl tanımında obezite vücutta sağlık sorunlarına yol açacak düzeyde fazla yağ miktarının olması olarak tanımlanır. Aşağıdaki tabloyu kullanarak hangisine daha yakın olduğunuzu görebilirsiniz.
Göbek Çevreniz Kaç cm Olmalı?
Göbek çevresi ölçümü de başka bir risk değerlendirme ölçütüdür. Gövde birçok organın toplandığı alandır. Gövdedeki yağ organların çalışmasını zorlaştırır. Göbek çevresi genellikle göbek deliğinin 2 cm üstünden ölçülür. Kadınlarda 80cm üstü riskin başladığını, 88cm üstü ise riskin varlığını ifade eder. Erkeklerde ise 94cm üstü riskin başladığını, 102cm üstü ise riskin varlığını gösterir.
Genel Önerilere Bakacak Olursak
- 21 yaşından itibaren sizin için ideal olan vücut ağırlığında olmaya ya da korumaya gayret edin.
- Çocuklarda obezite ivmeli bir şekilde artıştadır. Şişman çocukların gelecekte de obez olma riski yüksek olduğu için çocuğunuzun büyümesini takibe alın.
- Boş kalori içeren yiyeceklerin tüketimini seyrekleştirin ya da bırakmaya gayret edin.
Paketli cips, bisküvi, dondurma, gofret gibi besinler; şekerli, yağlı özellikle harekersiz kişilerde yakamayacağı kalorilere neden olur. Hamur işleri; salam, sosis gibi işlenmiş etler; kola, gazoz, meyve suyu, milkshake, şuruplu kremalı kahve gibi şekerli içecekler bunlardan bazılarıdır.
- Yüksek doymuş yağ ve az lif yani posa içeren fast food besin tüketimini sınırlandırın. Örneğin haftanın her günü kırmızı et, tavuk tüketmeyin.
- Sebze tüketimini doymuyorum deyip atlamak yerine yanına tam tahıllı ve doyurucu olan bulgur, karabuğday, kepekli ya da bol yumurtalı makarna, yoğurt, cacık, kurubaklagilli çorbalar, mevsim salata eklemeyi deneyin.
- Öğün düzeninini kurun çünkü çoğu şişman bireyin öğün düzeni yoktur. Anlık çözümler içinde tüketilen besinin içeriği de sağlıklı olmaktan genellikle uzaklaşırlar.
- Mutfağınızda zeytinyağı, doğal tereyağına ölçülü şekilde yer verin. Yağı kızartma gibi yüksek sıcaklıklarda yapısını bozmadan tüketin.
Kansere karşı koruyucu beslenme de örnek tabak, koruyucu güçteki flavonoidler nelerdir hangi besinlerde bulur ve kanser hastalarında görülen beslenme zorluklarına kanser ile ilgili diğer yazımda değinmeye gayret edeceğim.